Skolyoz (Omurga Eğriliği) Nedir?

Halk arasında omurga eğriliği olarak tanımlanan Skolyoz; genellikle gelişme çağında teşhis edilmektedir. Omurga kemiğinin sağa ya da sola eğilmesi problemi olan Skolyoz; erken tanı konulmadığı ve tedaviye geç başlandığı zaman yetişkinlik çağında ciddi problemlere neden olmaktadır.

Omurga deformiteleri arasında en sık problem olan Skolyoz birçok nedenle gelişebilmektedir. Omurganın yana doğru 10 santimetre eğilmesi olarak tanımlanan bu problemde hastaya arkadan bakıldığında yukarıdan aşağı doğru düz bir hat olarak uzanması gereken omurga kemiği eğik olarak görülmektedir. Bazı hastalarda ise omurganın kendi etrafında dönmesi problemi de yaşanmaktadır ve bu durum üç boyutlu omurga deformitesi olarak tanımlanmaktadır.

Skolyoz Nedenleri Nelerdir?

Skolyoz probleminin başlıca nedenleri doğumsal faktörler ve gelişimsel bozukluklardır ancak skolyoz hastalarının yaklaşık %80’inde nedeni tam olarak bilinememektedir. Erken dönemde fark edilmesi gereken bir problem olan Skolyoz ilerleyen süreçte göğüs kafesinde, kalça kemiğinde ve kürek kemiklerinde de ciddi deformasyonlara yol açmaktadır. Skolyoz probleminin nedenleri şu şekilde sıralanabilmektedir;

• Sinir ve kas hastalıkları
• Serebnal palsi
• Çocuk felci
• Omurgada bulunan tümörler
• Omurga enfeksiyonları
• Marfan sendromu
• Ehler Danlos Sendromu
• Bacaklarda eşitsizlik ya da diz ekleminde bulunan sorunlar

[quick-content]

Skolyoz Belirtileri Nelerdir?

Skolyoz problemi çocukluk döneminde genellikle anne babanın fark etmesi ile ortaya çıkmaktadır. Arkadan ya da önden bakıldığında omuz asimetrisi bulunan çocuklarda skolyoz problemi olabilmektedir. Omuzlardan biri diğerine göre daha yüksekte konumlanıyor ise mutlaka bir ortopedi uzmanına başvurmak gerekmektedir.

Omuz asimetrisi ile birlikte kürek kemiklerinde bulunan şekil bozukluğu ya da bel kıvrımlarında bulunan asimetri de skolyoz belirtisi olarak sayılmaktadır. Bunun yanı sıra röntgen çekiminde tesadüfen fark edilebilmektedir.

Skolyoz Nasıl Teşhis Edilir?

Skolyoz problemini genellikle aileler fark etmektedir. Ortopedi uzmanına başvurulduğunda ise ayrıntılı bir fizik muayene gerçekleştirilmektedir. Bu muayene sürecinde omurgaya karşıdan bakıldığında asimetrik durum teşhis edilebilmektedir. Bununla birlikte Skolyoz probleminin konumu ve derecesini değerlendirmek amacı ile birtakım görüntüleme tekniklerinden yararlanılmaktadır.

Röntgen filmi ile eğrilik oranı ve eğriliğin bulunduğu kemikte yapısal bir bozukluk bulunup bulunmadığı tespit edilmektedir. Aynı zamanda 6 aya bir çekilen röntgen filmi ile eğrilik takibe alınmakta ve ilerleyip ilerlemediği değerlendirilmektedir. Röntgen filminin yanı sıra; MR, bilgisayarlı tomografi ve gereken hastalarda kemik sintigrafisi tekniklerinden faydalanılmaktadır.

Derecesi, konumu ve ilerleme oranı takip edilen Skolyoz problemi; hastanın yaş ve cinsiyeti de değerlendirmeye dahil edilerek tedavi planlaması yapılmaktadır.

Skolyoz Çeşitleri

Skolyoz probleminin zamanla ilerleme özelliği bulunmaktadır. Bu nedenle öncelikle kronolojik sınıflandırmanın önemi bilinmelidir. Skolyoz çeşitlerinin değerlendirilebilmesi için kronolojik sınıflandırma şu şekildedir;

• 0 - 2 yaş : Bebeklik dönemi
• 3 - 9 yaş : Juvenil dönemi
• 10 - 17 yaş : Adolesan dönemi
• 18 yaş ve üstü : Yetişkin dönem

Skolyoz tanısı konulan bir hastada bu problem her zaman aynı kalmayabilmektedir. Bazı hastalarda ilerleyebilirken bazı hastalarda da iyileşme gözlemlenebilmektedir. İki muayene arasında omurga eğriliğinde 5 dereceden fazla bir değişim gözlemleniyorsa ilerleme tanısı konulmaktadır.

Skolyoz problemi aynı zamanda problemin bulunduğu bölgeye göre de sınıflandırılmaktadır. Omurga kemiğinin anatomisine bağlı olarak boyun omurları, sırt omurları, bel omurları, bölgesel sırt omurları gibi sınıflandırılmaktadır.

Skolyoz Tedavisi

Skolyoz probleminin kendiliğinden iyileşmesi durumu çok hastada karşılaşılmaktadır. Bu nedenle omurga eğriliği fark edildiği zaman muayene sonrasında mutlaka takip sürecinin başlatılması gerekmektedir. Öyle ki eğriliğine ne kadar sürede ne kadar ilerleyeceği saptanamamaktadır. Skolyoz probleminin tedavi yöntemleri; takip süreci, özel korse kullanımı, egzersiz uygulamaları ve cerrahi yöntemdir.

Skolyoz derecesine göre korse kullanımı, egzersiz programları ya da takip süreci uygulanabilirken hızlı ilerleyen ve diğer tedavi yöntemlerinin fayda sağlamadığı hastalarda cerrahi yöntem uygulanmaktadır.

Skolyoz Nasıl Önlenir?

Skolyoz probleminde hastanın kemik ve kas gelişiminin büyük önemi bulunmaktadır. Çoğu hastada skolyoz problemi iç organlar için herhangi bir tehlike oluşturmamaktır. Bu nedenle özellikle takip döneminde ve rehabilitasyon döneminde egzersiz programlarının aksatılmaması gerekmektedir. Skolyoz probleminin önlenebilmesi için dikkat edilmesi gereken birtakım noktalar bulunmaktadır.

Bunlar şu şekilde sıralanabilmektedir;

• Süt ve süt ürünlerinin yeterli oranda tüketilmesi gerekmektedir.
• Vücudun ihtiyacı kalsiyum ve D vitaminin karşılanması gerekmektedir.
• Egzersiz programlarının yanı sıra sportif aktivitelerin de gerçekleştirilmesi önerilmektedir.
• Herhangi bir eğrilik gözlemlendiğinde ertelemeden alanında tecrübeli bir ortopedi uzmanına başvurulması önerilmektedir.
• Doktorun önerdiği korse kullanımı ihmal edilmemelidir.
• Omurga yapısına uygun yatak ve yastık kullanılmalıdır.
• Psikolojik açıdan rahat olunması gerekmektedir. Özellikle adolesan döneminde hastalar için ailenin desteği büyük önem taşımaktadır.
• Uygulanacak pilates, yoga ya da fitness hareketlerinin mutlaka uzman kontrolünde olması gerekmektedir.