Diz kireçlenmesi; diz ekleminde var olan kıkırdak dokunun çeşitli nedenler ile aşınması sonucunda açığa çıkan ilerleyici bir hastalıktır. Genellikle ileri yaşlarda görülen bu problem erkeklere oranla kadınları daha çok etkilemektedir.

Dizde ağrı, hareket kısıtlılığı, eklemlerde şekil bozukluğu gibi şikayetlere neden olan diz kireçlenmesi,tıp literatüründe Gonartroz olarak tanımlanmaktadır. Toplumda oldukça sık görülen bu problem romatizmal hastalıklarla sıklıkla karıştırılmaktadır. Peki diz kireçlenmesi nedir? Neden olur?

Diz kireçlenmesi, genetik faktörler, yaşlanma, enfeksiyon ya da travmatik olaylar sonucunda gelişmektedir. Nitelikli bir tedavi yöntemi uygulanmadığı sürece ilerleyen ve hastada daha şiddetli şikayetlere yol açan diz kireçlenmesi, egzersiz, fizik tedavi, enjeksiyon uygulamaları ile birlikte aynı zamanda cerrahi yöntemler ile de tedavi edilebilmektedir. Diz ağrısı, diz ekleminde şişlik ya da merdiven inip çıkarken zorluk yaşayan hastaların alanında tecrübeli bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurması önerilmektedir. Kıkırdak aşınması olarak da bilinen bu hastalığın derecesine ve hastada açığa çıkan şikayetlerin şiddetine göre en doğru tedavi planlamasına başvurulmaktadır.

Diz Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?

Diz kireçlenmesi belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir;

• Eklemlerde sertlik
• Hareket kısıtlılığı
• Dizde ağrı
• Diz ekleminde hareket sırasında ses gelmesi
• Diz ekleminde hafif şişlik
• Merdiven inip çıkarken ve yürürken hissedilen yoğun ağrı
• Kasık, kalça ve uylukta ağrı
• Ayak parmaklarında ağrı ve şekil bozukluğu

Diz kapağı kireçlenmesi; ciddiye alınması gereken, tedavisinin ertelenmesi sonucunda cerrahi uygulamalara başvurulması gereken bir problemdir. Öyle ki diz eklemi; tüm gün vücut ağırlığını taşımakla ve kişinin hareket etmesini sağlamakla görevli önemli bir eklemdir. Diz ekleminde açığa çıkan herhangi bir problem doğal olarak hareket kısıtlılığına ve ağrı şikayetlerine neden olmaktadır. Tedavi edilmediği takdirde ise kıkırdaktaki aşınma ilerlemekte ve bu durum eklemi oluşturan kemiklerin deforme olmasına neden olabilmektedir.

Pek çok kişi diz kireçlenmesi tedavisinde hangi yöntemlerin uygulandığını merak etmektedir. Hafif derecedeki kireçlenmelerde cerrahi dışı tedavi yöntemlerine başvurulurken ilerlemiş vakalarda ise cerrahi tedavi yöntemlerinden faydalanılmaktadır. Günümüzde diz kireçlenmesi tedavisinin cerrahi tedavisinde altın standart diz protezi ameliyatıdır.

Diz Kireçlenmesinin Nedenleri?

Diz eklemini oluşturan kemiklerin arasında yastıkçık görevi üstlenen kıkırdak dokunun aşınması diz kireçlenmesi olarak tanımlanmakla birlikte bu probleme neden olan pek çok faktör bulunmaktadır. Diz kireçlenmesi sebepleri aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir;

• İleri yaş
• Genetik faktörler
• Enfeksiyon
• Travmatik olaylar
• Romatizmal hastalıklar
• Çeşitli metabolik hastalıklar
• Kan hastalıkları
• Yanlış uygulanan sportif aktiviteler
• Obezite ya da ideal kilonun üzerinde olma
• Kadın olma

Diz kireçlenmesine karşı önlenebilecek etkenler; ideal kilonun korunması, sportif aktivitelerin doğru şekilde uygulanması ile birlikte kemik ve kas sağlığının korunması olarak sıralanabilmektedir. Aynı zamanda her insanın yaş ve fiziksel durumuna uygun egzersiz programlarına eksiksiz bir şekilde uyması da diz kireçlenmesinin önüne geçilmesinde yardımcı olmaktadır. Diz kireçlenmesi egzersizleri ise fiziksel olarak çok zorlamayacak, dizin ani hareketlerinden ve fazla bükülmesinde kaçınılarak uygulanması gerekmektedir. Bu konuda mutlaka alanında tecrübeli bir uzmana başvurulması gerekmektedir.

Diz Kireçlenmesi Tedavisi

Diz kireçlenmesi tedavisinde uygulanan yöntemler; cerrahi ve cerrahi dışı olarak ayırmak mümkündür. Hafif şikayetlere neden olan, kıkırdak aşınmasında erken evre tespit edilen hastalarda ağrı kesici ilaçların yanı sıra egzersiz ile fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerine başvurulmaktadır. Bununla birlikte son yıllarda diz kireçlenmesi iğne tedavisi ile de tedavi edilebilmektedir.

İleri evrede bulunan hastalarda ise diz kireçlenmesi ameliyatı uygulanmaktadır. Diz kireçlenmesi ameliyatında günümüzde diz protezine başvurulmaktadır.

Diz Kireçlenmesi Ameliyatı

Diz kireçlenmesi ameliyatı öncesinde ayrıntılı bir fizik muayene ve radyolojik görüntülemelerden faydalanılmaktadır. Konservatif tedavi yöntemlerinin fayda sağlamadığı hastalarda diz protezi ameliyatına başvurulmaktadır.

Kireçlenme ameliyatı; eklem içerisindeki kıkırdak dokusunun ve varsa iltihabın çıkarılması sonucunda eklemin iyi bir şekilde hareket etmesini sağlayacak şekilde protez yerleştirilmesi disiplinine dayanmaktadır.

Yaklaşık 2 saat süren diz kapağı kireçlenmesi ameliyatı sonrası iyileşme süreci oldukça kısa olmakla birlikte ağrı kontrolü çeşitli ilaçlarla sağlanmaktadır. Hareket kısıtlılığı, yürümede güçlük, yoğun ağrı yaşayan ve diz kireçlenmesi ameliyatı olanlar; uygulama sonrasında ağrı şikayeti geçmekte, yaşam kaliteleri yükselmektedir.